Maakt tegenslag een team sterker?

Een team dat te kampen heeft met tegenslagen staat op een kruispunt: gaat het strijdend of geknakt ten onder, of weet het ondanks alles te zegevieren? De voetballerij geeft mooie voorbeelden.

Op 16 september jl. verloor FC Groningen thuis met 0-3 van Vitesse. Vitesse speelde een uur lang met slechts tien man door een rode kaart. Dezelfde dag verloor PSV met 1-0 van het negental van FC Utrecht.

Het is niet zo dat een rode kaart in de voetballerij altijd positief uitpakt voor het team in de minderheid. Wel spreken overwinningen van underdogs enorm tot de verbeelding. Wat gebeurt er in zo’n voetbalwedstrijd? Hoe kan het dat een minderheid wint van een overmacht?

Het effect op de minderheid

Verder spelen met een mindertal zorgt voor ontspanning in het team. ‘We hebben niks te verliezen. Het is acceptabel als we verliezen. We zien wel waar het schip strandt. We doen ons best en meer kunnen we niet doen.’ Daarnaast zorgt tegenslag voor focus. ‘Nu wordt het lastig. We moeten wat extra’s doen, scherper in de duels, vechten.’ Tegenwind brengt ook creativiteit boven. ‘Laten we optimaal gebruik maken van de weinige ruimte die we nog wel krijgen, lange ballen op de alerte eenzame spits, snel counteren.’

Het effect bij de overmacht

Verder spelen met een bovental zorgt voor druk in het team. ‘We moeten nu winnen, het is onacceptabel als we nu verliezen.’ Ook ligt onderschatting op de loer. ‘Dit wordt een makkie. Ze kunnen dat nooit aflopen. De goal komt vanzelf.’

Drie tips voor teamwork

Van deze voetbalvoorbeelden valt te leren voor teamwork op het werk.

1. Laat je niet gek maken door tegenslagen (zoals bezuinigingen of personeelsuitval) onderweg. Haal er ontspanning, focus en creativiteit uit voor een optimaal resultaat.
2. Wees bij tegenslag geen passief slachtoffer, kies voor de rol van proactieve underdog.
3. Stimuleer als teamleider je teamleden bij tegenslag: ‘Jongens en meisjes, leuke uitdaging! We gaan ervoor!’

Eigenlijk gaat het niet om wat je aan misère overkomt als team, maar om hoe je hier mee omgaat. Zo lang je maar kunt navertellen dat je alles uit de kast hebt gehaald. Dan heb je altijd gewonnen, ook al heb je verloren.

Meer info…

• Een rode kaart is zo slecht nog niet (onderzoek naar effect van rode kaarten)